Bazı ilişkilerde bir taraf hep yakınlık isterken, diğeri uzaklaşmak ister. Biri konuşmak, sorunları çözmek için çabalar; diğeri susmayı ya da geri çekilmeyi tercih eder. Zamanla taraflar birbirini kırar, ama ne olduğunu tam olarak da anlayamaz. Çift terapisinde bu döngüler tesadüf olarak görülmez. Genellikle, bu örüntülerin temelinde bağlanma stilleri yer alır. Bağlanma stili, çocuklukta gelişen ve yetişkinlikte romantik ilişkilerimizi şekillendiren bir içsel şablondur. Psikoterapi sürecinde bu şablonlar fark edilip çalışıldığında, ilişkilerde ciddi bir dönüşüm sağlanabilir.
Bağlanma Nedir?
Bağlanma, bir bireyin başka bir bireyle kurduğu duygusal yakınlığın niteliğidir. İlk bağlanma deneyimimiz genellikle birincil bakım veren ebeveynle kurduğumuz ilişkidir. Bu erken deneyim, ilerleyen yaşlarda romantik ilişkilerde nasıl davranacağımızı büyük ölçüde etkiler.
Yetişkinlerde Sık Görülen Bağlanma Stilleri
- Güvenli Bağlanma
- Duygusal yakınlık kurmaktan çekinmez
- İlişkide sınırları ve ihtiyaçları dengeli biçimde ifade edebilir
- Zorluklar karşısında açık iletişime yatkındır
- Kaygılı Bağlanma
- Sürekli terk edilme korkusu yaşar
- Aşırı yakınlık ve onay ihtiyacı hisseder
- Partnerin ilgisizliğini tehdit gibi algılar
- “Beni yeterince sevmiyor” duygusu baskındır
- Kaçıngan Bağlanma
- Duygusal yakınlıktan rahatsız olur
- Bağımsızlığı ön planda tutar, savunmacı olabilir
- Partnerin ihtiyaçları karşısında geri çekilir
- “Yaklaşırsam kontrol kaybederim” hissi yaşar
- Çelişkili / Kaygılı-Kaçıngan Bağlanma
- Hem yakınlık arar hem de güvensizlik hisseder
- Duygular arasında sık sık savrulur
- İlişkilerde dengesiz ve çalkantılı bir bağ yaşar
Çift Terapisinde Bağlanma Stillerinin Rolü
Terapide çiftlerin sadece bugün yaşadıkları sorunlar değil, ilişkiyi oluşturan psikolojik dinamikler ele alınır. Terapist, tarafların bağlanma stillerini fark etmelerine ve bu stillerin ilişkide nasıl bir etkileşim döngüsü yarattığını görmelerine yardımcı olur.
Örneğin:
Kaygılı bağlanan bir eş, sürekli yakınlık ararken; kaçıngan bağlanan partner bu baskıdan uzaklaşmak isteyebilir. Bu durum, aralarındaki mesafenin giderek artmasına ve her iki tarafın da daha fazla kırılmasına neden olabilir. Bu döngü çözümlenmediği sürece, çiftler farklı ilişkilerde bile benzer çatışmaları yaşamaya devam edebilir.
Terapide Neler Değişir?
- Taraflar, kendi bağlanma biçimlerini tanımaya başlar
- Partnerlerinin duygusal ihtiyaçlarını daha iyi anlamaya başlar
- İlişkideki kırılganlık alanları fark edilir
- Kaçınma, bastırma veya aşırı yapışma gibi savunmalar çalışılır
- Gerçek yakınlık ve güven yeniden inşa edilir
Sonuç: İlişkide Yakınlık Mümkün, Ama Bilinçli Olduğunda
İlişkinizde hep aynı döngüleri yaşıyor, birbirinizi sevdiğiniz halde sürekli kırılıyor ya da uzaklaşıyorsanız; sorun sevginin eksikliği değil, duygusal bağ kurma biçiminiz olabilir. Çift terapisi, bu döngüyü birlikte fark etmenizi ve dönüştürmenizi sağlar.
Bağlanma stilleriniz ilişkide size yön veriyor olabilir. Ama bu yön, farkındalıkla değiştirilebilir.
Bir yanıt yazın